Masai Mara/Kenia, augustus 2006 Over wilde katten schrijven, ze regelmatig opzoeken in de vele dierenparken, evenals het werken met/voor deze dieren is allemaal een prachtige bezigheid, maar ze in hun eigen natuurlijke omgeving observeren en fotograferen is een absoluut hoogtepunt. Al eerder in de Masai Mara geweest, dacht ik al veel gezien te hebben, maar deze reis aan de zijde van een cameraspecialist van de BBC Big Cat Diary, kwam ik tot de ontdekking dat er nog zoveel meer te zien viel. Hierbij een verslag en wat foto’s van mijn (Big) cat trip in Kenia. 
Een 10-daagse reis naar een land als Kenia lijkt kort, maar als je het tempo aanhoudt van echte professionele mensen als het Big Cat Diary team, dan lijken 10 dagen wel een paar weken. Elke dag half 6 op en na een kop koffie of thee trokken we er klokslag 6 uur op uit op zoek naar de wilde katten en het andere wildlife. Samen met een select gezelschap gingen we ons eigen aflevering van Big Cat Diary filmen en ondertussen natuurlijk ook fotograferen en het gedrag van de wilde katten observeren. Uiteraard had ik een verlanglijstje meegenomen van wat ik echt graag wilde zien en dat was o.a. een jagende cheetah en een luipaard van dichtbij. Bij aankomst werd me verteld dat dit niet onmogelijk was. Veel energie, enthousiasme en vooral geduld zijn een vereiste. Gelukkig ontbreekt het me aan geen van deze drie dingen. In het spotten van de wilde katten gaat al veel tijd zitten. In het hoge gras vallen de leeuwen, cheetahs en andere katten nauwelijks op. Komt goed van pas tijdens het stalken en jagen, maar het is voor ons iets minder handig. Eenmaal gevonden staan de katten uiteraard niet gelijk klaar om je te laten zien wat je wilt. Voor de mooiste opnamens moet je soms uren wachten (is in dierenparken overigens niet veel anders). Het was een voorrecht om van de kennis en ervaring van de juiste cameramensen en spotters gebruik te mogen maken. Tijdens het wachten konden we genieten van de verhalen en belevenissen van het Big Cat Diary team. Ook is het prachtig om het gedrag van de dieren te kunnen observeren. Augustus en september zijn de maanden van de migratie van duizenden wildebeesten en zebra’s. Een spectaculair maar vooral ook dramatisch gezicht voor de toeristen, maar voor de wilde katten is het een feest. In deze tijd zie je allemaal goed gevulde buiken en ook de welpen zien er gezond uit. Op onze weg kwamen we vaak etende leeuwen tegen en ook mochten we een keer getuige zijn van de jacht van een leeuwin op een wildebeest. Het vergt veel concentratie om de leeuwin tijdens het stalken te volgen, want ze is echt haast niet te zien in het lange, gele gras. Het stalken duurt in onze beleving een eeuwigheid, maar het moment dat de leeuwin toeslaat, is er dan ineens zo snel dat je het bijna mist. Het doden van de prooi is bij de katten snel en effectief. Anders dan bij de krokodillen die we tijdens de migratie 2 wildebeesten hebben zien verslinden. Dit is een toch wel dramatisch gebeuren, omdat het lang duurt en je het slachtoffer lang ziet en hoort vechten voor zijn leven. Je hoort hem verdrinken. Daar moet je toch wel even aan wennen. 
Wat ik al zei bij de katten lijkt het veel sneller te gaan. Een grote wens van me kwam in vervulling om een cheetah te zien jagen. We waren getuigen van twee keer succesvol jagen en eenmaal een niet serieuze poging door een vrouwelijke cheetah die na het stalken gezien werd en nonchalant verder liep alsof ze wilde zeggen “ik doe niets hoor!”. Als je een cheetah ziet jagen krijg je, zo mogelijk, nog meer respect voor deze kat. Ik vergeet nooit meer de eerste keer dat we het mochten aanschouwen. Het ging zo snel en er kwam zoveel adrenaline los bij ons allemaal dat de jacht maar door 1 camera vastgelegd kon worden. En alsof ze het uitkienen eindigt het altijd achter een bosje hoog gras, dus erg frustrerend voor ons filmers en fotografen. De tweede cheetah kill was helemaal apart. We volgden al een tijdje een mannetje die er op het eerste oog helemaal niet uitzag alsof hij honger had. Hij poseerde mooi voor onze camera’s en na een partijtje gapen en uitrekken verdween hij rustig in het lange gras. Op afstand volgden we hem met onze jeeps. Vanuit het niets besprong deze cheetah een thomson gazelle, die met zijn rug naar hem toe stond, en dus net zo verrast was als wij. Cheetahs zijn dan wel hele goeie jagers maar voor de rest zijn ze altijd in het nadeel van de andere roofdieren. Eenmaal een prooi gedood is het een kwestie van snel eten, anders is de kans groot dat een hyena of leeuw er lucht van krijgt van en dit “makkelijke maaltje” komt opeisen. Cheetahs zijn dan wel de snelste onder de roofdieren, maar ook de minst sterke en minst agressieve. Om deze reden hebben dan ook veel Kenianen een groot respect voor deze kat. Bijna alle vrouwelijke cheetahs die we zagen waren zwanger. Triest om te bedenken dat zo weinig welpen het redden op hun weg naar volwassenheid. Regelmatig kwamen we leeuwen en cheetahs tegen en hadden veel gelegenheid om mooie plaatjes te schieten. In Big Cat Diary volgen ze altijd bepaalde hoofdrolspelers, zoals Kike, de cheetah die altijd auto’s gebruikt als uitkijkpunt, en hiermee dus favoriet was bij de toeristen. Helaas was zij onvindbaar en we kregen verontrustend nieuws dat het niet goed zou gaan met Kike. Veel cheetahs hebben last van stress, doordat ze door steeds groter wordende groepen leeuwen en hyena’s verjaagd worden. Dit resulteert vaak in haaruitval. Bij Kike was het haar zo uitgevallen dat de stippen haast niet meer zichtbaar waren. De discussie loopt nu of de mens haar moet helpen. Okee, ze leeft in het wild, maar ze is ook een populaire cheetah, die veel toeristen trekt, en ook een vertegenwoordigster van haar soort. Bovendien is de cheetah een ernstig bedreigde diersoort, dus genoeg redenen om een handje te helpen. 
Warren Samuels vertelde dat hij zelf met het idee loopt een soort van natuurpark alleen voor cheetahs te starten. Dus dat ze wel in het wild kunnen leven maar niet met de constante bedreiging van andere roofdieren. Veel mensen zullen dit initiatief alleen maar toejuichen. Een andere beroemdheid uit Big Cat Diary is luipaard Bella. Hoe geliefd en beroemd ze is hebben wij mogen aanschouwen toen bij haar schuilplaats 50 busjes en jeeps stonden te wachten om een glimp van haar op te vangen. Echt hysterische taferelen speelden zich hier af. Wij waren stom verbaasd en tevens ergerden wij ons rot, want door al het lawaai keerde Bella gelijk weer terug in haar schuilplaats (onder een boom). Luipaarden zijn de meest sluwe en schuwe grote katten. Het liefst zitten ze hoog in een boom bedekt door dichtbegroeide bladeren. Bij het verminderen van het lawaai kwam Bella weer tevoorschijn en toen bleek dat ze wel aan de aanwezigheid van auto’s gewend was. Op een ander beschut plekje ging ze rustig liggen. De dag erna kregen we op tijd het bericht door dat Bella aan de wandel was. We hadden het geluk om maar met twee andere jeeps op de juiste plaats aanwezig te zijn, en Bella liep zo langs ons, op maar een meter afstand en we konden haar dus prachtig filmen en fotograferen. Wat een prachtig beest en wat een uniek moment. Laat in de middag probeerden we ons geluk nogmaals te beproeven want een foto van Bella in haar favoriete boom leek ons ook nog wel leuk. Tot ons verbazing liet ze zich nog éénmaal goed zien. Ze zat op een tak in de boom en ging uitgebreid poseren. Af en toe moet je geluk hebben, nietwaar?? Alle andere prachtige dieren die we gezien hebben wil ik uiteraard ook niet tekort doen. Wat hebben we ook genoten van de olifanten, giraffes, zebra’s, gazellen, etc. etc. Tja en als je al het voorgaande allemaal gezien heb, mag je dan nog meer verlangen? Ons geluk bleek oneindig toen we in het hoge gras iets zagen bewegen. Was het een staart of waren het oortjes?? We bleven stilstaan en moesten heel goed kijken om tot de ontdekking te komen dat voor ons een serval bezig was een ontbijtje bij elkaar te scharrelen. We wisten al maar de experts vertelden ons ook nog eens dat het wel heel bijzonder was dat deze kleine kat zich liet zien. Hij bleef ook vrij rustig onder alle aandacht en zo konden we ‘m een tijdje goed bekijken. Wat een prachtige kat. Hoogbenig, slank en bijzonder alert. Geen enkel geluid ontging hem. Een wandeling onder begeleiding van een Masai krijger en een man in uniform met een groot geweer hebben we nog een wandeling gemaakt. Een hele belevenis. Bij het zien van de Masai krijger in rood gekleed maakten alle dieren dat ze wegkwamen. We waren verbaasd te horen dat leeuwen bang zijn voor rood. Daar waar stieren agressief worden bij het zien van een rode lap, zullen de leeuwen bang wegrennen. Na 10 dagen gingen we moe en voldaan weer huiswaarts met een hoop nieuwe ervaringen, kennis, foto’s en filmopnames. Nieuwe plannen zijn alweer gemaakt. Zo gaan we beslist weer terug naar dit paradijs en ook een reis naar India, om de tijger in hun natuurlijke omgeving te zien, staat ook op het verlanglijstje. 
Tekst en foto’s Copyright: Babette de Jonge
Nog een paar foto’s:
