Elephant, Leopard and Wild dog Study Tour 2008-08
The Spirit of Africa
We hadden er alweer een tijdje reikhalzend naar uitgekeken en op 18 juli 2008 was het dan weer zover. Het is al een voorrecht om jaarlijks zo’n mooie reis te maken naar landen als Kenia, India en dit jaar Zuid-Afrika en Botswana, maar het is helemaal een voorrecht om met een leuk klein ploegje onder begeleiding van wildlife onderzoekers en biologen de natuur van deze prachtige landen te ontdekken. Dit jaar zouden we ons met name bezig houden met olifanten, luipaarden en wilde honden. Maar we hebben weer zoveel moois gezien wat haast met geen pen te beschrijven is. Ik ga het toch proberen.
Na een goede vlucht van 10,5 uur kwamen we aan in Johannesburg. Die avond zouden we doorbrengen in het hotel pal tegenover het vliegveld om de volgende ochtend een frisse start te maken aan onze wildlife trip.
De eerste ochtend vertrokken we richting de grens van Botswana en Zimbabwe. Ons eerste adres lag nog net in Zuid-Afrika. De privé lodge Little Muck genaamd was gelegen in het Venetia-Limpopo reservaat, grenzend aan het Mapungubwe National Park. Little Muck lodge ligt daar waar de Limpopo en Shashe rivieren samenvloeien. Als we buiten bij het vuur zaten, hadden we goed zicht op de waterplaats. Hier kwamen o.a. een stel olifanten drinken.
Na een meer dan hartelijk welkom kregen we, als enige stel, de “bruidssuite” (meer de bruids lodge) toebedeeld. Wij waren met een internationaal groepje van zeven met naast ons Nederlanders nog drie Engelsen, een Zweedse man en een Amerikaanse vrouw. Deze groepen zijn met zorg samengesteld en wederom hadden we het enorm goed getroffen met zulk aangenaam reisgezelschap. De naam privé lodge klopt in dit geval precies. Het was een aangename verrassing dat we hier als enige groepje samen met wat personeel verbleven. De familiesfeer was ongekend. Helemaal verbaasd waren we dat wij ook tijdens de game-drives geen andere toeristen tegen kwamen. Meer regel dan uitzondering kregen wij te horen.
De schitterende ongerepte natuur en de rust was op zich al ongeëvenaard, maar wat het nog interessanter maakte was de aanwezige wildlife en het “Venetia- Limpopo Nature Reserve Wild Dog Project”. De Afrikaanse wilde hond (meer wolf dan hond maar daar komen we later nog op terug) is de meest bedreigde diersoort in Afrika. In verschillende Afrikaanse reservaten en nationale parken doen ze dus wat ze kunnen om deze prachtige dieren voor uitsterven te behoeden. Zo ook het Endangered Wildlife Trust (EWT). Het wild dog project wordt geleid door Katherine Potgieter, die op dit moment wegens zwangerschap afwezig was, maar haar meer dan kundige assistent Wendy Collinson nam de eer waar om ons op sleeptouw te nemen en ons van alle nodige informatie te voorzien. Enkele dieren zijn voorzien van een halsband zodat de onderzoekers een mogelijkheid hebben de groep honden te volgen d.m.v. speciale opsporing apparatuur. Ons werd alles uitgelegd hoe dit in zijn werk gaat en we hebben vele malen in de praktijk gezien dat het dan nog niet makkelijk is om de dieren op te sporen. Het blijft spannend of we ze wel of niet te zien krijgen.
Tijdens een eerste lezing werd ons verteld dat de wilde honden al zo’n tien dagen niet meer gezien waren omdat ze hun nestje pups op een erg ongunstige plek gekregen hebben, hoog op de rotsen buiten bereik en zicht van de mensen. Onze verwachtingen om de wilde honden in het wild te zien lieten we maar een beetje varen om de teleurstelling niet te groot te laten zijn als we ze niet zouden zien. Het ging om vier volwassen dieren en een onbekend aantal pups want de onderzoekers is het niet eens gelukt om te kijken om hoeveel pups het gaat.
De naam “wilde hond” is één van de oorzaken van het feit dat deze dieren bijna uitgeroeid zijn. Veel mensen denken bij wilde honden aan verwilderde of zwerfhonden en dat was de reden om ze massaal af te slachten. Ook de vele andere benamingen als hyena-hond of painted hunting dogs worden niet graag door de onderzoekers gebruikt.
De Afrikaanse wilde hond (lycaon pictus) is op geen enkele manier gerelateerd aan onze huishond. Zowel de wilde honden als de huishonden staan veel dichterbij de wolf.
In het Venetia-Limpopo reservaat heeft het er even heel somber uitgezien voor de wilde honden. Een groot probleem in Zuid-Afrika is het feit dat veel van de natuurgebieden begrensd zijn, dus de dieren hebben een te klein gebied om in te leven. Het steeds groter worden van de leeuwenpopulatie zorgde ervoor dat de populatie wilde honden dramatisch daalde. Er moest iets gebeuren. Het is intens triest dat zelfs in het wild de mens zich ermee moet bemoeien en dat zij de populaties beïnvloeden. Door het euthanaseren van veel leeuwen, kreeg de wilde hond weer een betere kans om te overleven.
Verder wordt er aan de boeren en eigenaren van grond gevraagd om hun gebied open te laten en er geen hekken omheen te zetten zodat de dieren een groter gebied hebben om zich in te kunnen bewegen. Een andere belangrijke stap is het openstellen van de drie landen Zuid-Afrika, Botswana en Zimbabwe waardoor het één groot natuurgebied kan worden. Door de situatie in Zimbabwe zullen deze plannen helaas weer wat op de lange baan geschoven worden.
Om de kansen op het zien van de wilde honden te vergroten vertrokken we al heel vroeg in ochtend naar de juiste plek binnen het Venetia-Limpopo reservaat. De wilde honden zijn het meest actief vroeg in de ochtend tot een uur of 8 en de rest van de dag rusten ze om vervolgens aan het einde van de middag weer wat meer activiteit te ontplooien. Op de rots waren genoeg prooidieren aanwezig dus het was de vraag of de honden zouden besluiten naar beneden te komen en aan welke kant zouden ze eraf komen. Met hulp van een tweede chauffeur, de opsporingapparatuur, maar vooral door de kennis en snelheid van de “researchers” kwamen we net op tijd aan om de vier volwassen honden voorbij te zien lopen, weer op weg naar boven.
Wat een prachtige dieren en wat een geluk dat we ze op zijn minst één keer gezien hebben. Ze waren totaal niet onder de indruk van mensen en jeeps, en dat terwijl er niet zo heel veel toeristen op deze plek komen, en ze lieten zich heel goed zien.
Terwijl we op zoek waren kwamen we ook nog drie gevlekte hyena’s tegen, wat in dit gebied bijzonder is werd ons verteld. Er zijn wel veel bruine hyena’s maar die hebben wij weer niet gezien. Zo zie je maar, de natuur is niet voorspelbaar en dat maakt het juist zo leuk.
Na het zien van de wilde honden gingen we op zoek naar leeuwen. In de buurt zou een leeuw, leeuwin en welpen moeten zijn. Ze bevonden zich alleen op een hele onmogelijke plek, ver tussen de stevige, doornachtige bosjes waar je met voertuigen haast niet doorheen kon, maar onze chauffeur was het gelukt.
Het duurde even maar we kwamen uiteindelijk aan op de plek van de leeuwen die zich gelijk verder gingen verschuilen. Het is duidelijk merken dat ze hier niet echt aan auto’s en toeristen gewend zijn. Verscholen achter bosjes zagen we drie kleine kopjes van de vier maanden oude welpen en achter een ander bosje zagen we enkel een paar ogen van de leeuw, die ons heel goed in de gaten hield.
De moeder van de welpjes stond op en deed al blazende een soort van aanval. Haar zus, die er even later bijkwam, liet ook even goed haar “tandjes” zien. Toen de motor uitging en wij rustig bleven staan kijken, werden de dieren ook rustiger. De leeuwinnen lagen te rusten net als de welpen, die af en toe een beetje aan het spelen waren. De man lag ook rustig maar bleef ons in de gaten houden en bij elke beweging deed hij zijn kop weer omhoog.
De drie honden, die ons ook in Little Muck gezelschap hielden, gingen de meeste tijd ook mee op safari. In Afrika schijnt het normaal te zijn om je hond(en) overal mee naartoe te nemen. Ze worden als een deel van de familie gezien. Kunnen de mensen hier in Nederland nog wat van leren.
De leeuwen storen zich niet aan de geur en de aanblik van de honden en ook de honden bleven rustig bij het zien van de grote katten. Er werd ons wel verteld dat de leeuwen vaak heel sterk op kinderen reageren. Niet zo lang geleden had iemand zijn kind bij zich en het hoge stemmetje van het kind zorgde ervoor dat de leeuwen bijna tot de aanval overgingen. Eigenlijk toch weer grappig om dit soort dingen te zien en te horen, want het bevestigt ook wel onze mening over de dierentuindieren waar ze zich wel aan storen en niet.
De dag na het zien van deze leeuwen vonden we ze op een plek ver van hier. De welpjes lagen even mooi in het open totdat de moeder het genoeg vond en ze meenam naar een beschut plekje. De vader van het stel had zich afgezonderd op grote afstand van zijn gezin.
Een andere groep leeuwen, bestaande uit twee zussen en een aantal oudere welpen, hadden die ochtend een giraffe jong gevangen kregen we door van een ander team met onderzoekers, dus daar zijn we ook nog een kijkje gaan nemen. Toen we aankwamen waren ze net uitgegeten en met de buikjes helemaal rond lagen ze in de schaduw. We hebben hier nog een tijdje bij staan kijken en toen we de motor weer startten om weer weg te gaan, liep één van de leeuwinnen snel naar de restanten van de prooi toe om nog wat te eten. Ze was vast bang dat wij het zouden inpikken.
In Venetia leeft een grote kudde olifanten, bestaande uit veel weesjes, met als matriarch olifant Pam. Een beruchte olifant want die schijnt de mensen nog wel eens de stuipen op het lijf te jagen. Wij hebben ze niet gezien maar op een avond terwijl we de jagende wilde honden aan het volgen waren, kregen we door dat ze onze kant op kwam en ze was niet blij want de wilde honden schijnen er nogal veel plezier aan te beleven om olifanten te treiteren. Dit zelfs met gevaar voor eigen leven. De olifanten worden hier niet vrolijker van dus je kan ze beter niet ineens voor je hebben staan in het donker, zonder vluchtmogelijkheden. Tijdens deze trip hebben we heel wat verhalen gehoord van (schijn) aanvallen door olifanten. Eén van onze medereizigers was zelf eens slachtoffer hiervan toen ze in India woonde, dus die werd niet echt vrolijk van deze verhalen en zeker niet van de naderende dreiging van olifant Pam. We maakten dus snel dat we wegkwamen.
Eén van de avonden hebben we doorgebracht met het bekijken van schedels van de dieren; leeuw, cheeta, hyena, baviaan, jakhals, etc. Wendy verzamelde koppen van overleden dieren waar uiteindelijk deze schedels van overbleven. Interessant om te zien. Verder hebben we beelden gezien van het verdoven van dieren om ze te controleren of een halsband om te doen. Uiteraard werd er bij elk verdoofd dier door het team geposeerd voor een foto.
Voordat we naar de tweede bestemming (Mashatu in Botswana) zouden vertrekken hadden we het geluk de wilde honden aan te treffen die net een koedoe hadden neer gehaald. Ze waren nog aan het jagen toen wij aan kwamen rijden, maar we moesten nog helemaal omrijden. Gelukkig hadden ze hun prooi vlak bij een pad neergehaald en hadden we goed zicht op de wilde honden die hun maaltijd aan het verorberen waren. Een bloedig tafereel, dus het echte werk en geen “hapklare brok”.
Opvallend was dat eerst de vrouwtjes gelegenheid kregen om te eten, waaronder het alpha vrouwtje en moeder, zodat die gauw weer terug konden keren naar de pups. Daarna was het de beurt aan de twee mannetjes. De sociale structuur en de afspraken van de wilde honden is echt bewonderenswaardig. Na een tijdje kwamen de jakhalzen al kijken of ze ook een stukje konden stelen. Zij werden gelijk weggejaagd. Pas toen de mannetjes uitgegeten waren en hun prooi achterlieten, was er gelegenheid voor de jakhalzen en andere aaseters om een “graantje mee te pikken”.
Wij vertrokken vervolgens naar het nabij gelegen Mapungubwe National Park naar het drielandenpunt (Conference). Op weg daarnaar toe kwamen we nog een neushoorn tegen. We hadden er net naar gevraagd en toen werd ons verteld dat ze haast nooit gezien werden, en kijk daar ons geluk!
Uiteraard hebben we tijdens deze reis zoveel andere mooie dieren gezien dan hier in dit verhaal besproken, zoals giraffes, zebra’s, elandantilopen, impala’s, gieren (die je hier niet veel hebt), ontelbare vogels, bavianen, slangen waaronder een python en ga zo maar door. Dat is het mooie van Afrika; de natuur is zo divers en talrijk. Echt schitterend en voor ons echt “the place to be”!
Op het drielandenpunt, Zuid-Afrika, Botswana en Zimbabwe, heb je een adembenemend mooi uitzicht (“Confluence viewpoint”) waar de Limpopo en Shashe rivieren samenvloeien.
De onaangetaste, ruige natuur in dit deel van Afrika is werkelijk schitterend.
De rest van ons verblijf in Afrika hebben we in Mashatu Main Camp gelegen in Mashatu Game Reserve doorgebracht. Ook hier zaten we nog net in een goeie, rustige tijd waardoor we het rijk weer bijna voor onszelf hadden en ook alle fantastische sightings hoefden we niet te delen met vele andere toeristen. Wel een luxe hoor. Op het moment dat wij weer vertrokken braken de drukke tijden dan ook aan.
In Mashatu zouden we ons gaan richten op met name de olifanten (samen met Jeanetta Selier die het “Central Limpopo River Valley Elephant Research” project leidt.) en op de luipaarden en leeuwen samen met Andrei Snyman van het “Northern Tuli Predator Project” en die zowel de populaties luipaarden als leeuwen in dit gebied bestudeert.
Uiteraard hebben we ook gelijk onze wens duidelijk gemaakt dat we graag cheeta’s wilden zien, maar of dat zou gaan lukken. Ze waren een tijdje niet gesignaleerd, maar ja dat was bij de wilde honden en neushoorn eerder deze reis ook tegen ons gezegd, en wat hebben we gezien? We verloren onze hoop hierop dus niet.
Samen met Andrei zijn we de middag van aankomst gelijk op zoek gegaan naar luipaarden. Een paar van “zijn” luipaarden hebben een halsband om dus het was de moeite waard om te proberen deze te zien te krijgen. Maar ja luipaarden zijn met name overdag erg teruggetrokken en schuw en de meeste zijn niet gediend van “pottekijkers” dus het viel niet mee, zelfs niet met de opsporingsapparatuur. Na lang zoeken hadden we een vrouwtje met welp gevonden.
De welp was niet in zicht maar de moeder zagen we nog net weg vluchten. In een boom hing het kadaver van een steenbok-antilope dus het kon niet anders of de luipaard zou terugkeren naar deze plek. Andrei stelde voor om in het donker terug te komen omdat de luipaarden dan vaak minder schuw zijn. Zo gezegd, zo gedaan. Ze zat in de boom van het kadaver te eten.
Helemaal gediend van onze aanwezigheid en het felle spotlicht wat op haar gericht werd, was ze niet dus ze klom gauw daarna weer uit de boom en verdween in de duisternis. Een dier opjagen is uit den boze dus we lieten het erbij voor vandaag. We hadden een goede blik op haar kunnen werpen in de boom, dus dat is alvast iets.
De ochtend daarna hebben we ons eerst op de leeuwen gericht. Het gaat niet goed met de leeuwen in dit gebied en het zijn er dus maar heel weinig. Toen we aankwamen hadden ze (twee mannetjes en drie vrouwtjes) zich net volgegeten aan een elandantilope. Pas toen er enkele jakhalzen aankwamen besloot één van de leeuwinnen toch nog wat verder te eten.
Een groot probleem voor leeuwen is het jagen. Vooral het trofee-jagen; jagers die het stoer vinden om met een voertuig vlak bij een mannelijke leeuw te gaan staan en deze dan overhoop te schieten, om vervolgens de kop als trofee mee te nemen. Het doodschieten van mannelijke leeuwen ontwricht een hele groep leeuwen. Bovendien bedreigt het de hele soort als er te weinig mannen over zijn.
Er zijn veel zgn. leeuwenfokkerijen maar daar heeft de stand in het wild niets aan. De in gevangenschap gefokte leeuwen eindigen vroeg of laat allemaal op “canned hunting” gebieden. Nog laffer, want bij “canned hunting” worden, vooral met de hand opgevoede leeuwen, in een klein verblijf neergezet en er wordt dan op hun geschoten. Vaak wordt er mis geschoten of één kogel is niet genoeg, dus het is een lijdensweg voor deze dieren die geen uitweg hebben niets. Bedenk ook dat alle leeuwen (overschotten van hier) die vanuit onze landen naar Zuid-Afrika gestuurd worden, voor een zgn. beter leven aldaar, ook eindigen in de klauwen van laffe hobby-jagers die er grof geld voor neerleggen om een leeuw te mogen neerschieten.
Jagen is een nog steeds veel beoefende sport in Afrika. Op zich niets mis mee als je met je geweer het bos intrekt en probeert een prooidier te schieten, deze vervolgens meeneemt en opeet maar het trofee jagen op leeuwen, luipaarden, olifanten e.d. ontwricht alleen de natuur. Jeanetta vertelde ons ook dat ze ook terug zijn gekomen van de voornemens om hele kuddes olifanten af te schieten. Er werd altijd beweerd dat er teveel zijn en dat ze alle bomen en bossen slopen. Nu blijkt dat dit het niet geval is. Bovendien hoe meer olifanten er doodgeschoten hoe meer er terugkomen. De natuur houdt zichzelf in stand.
Het is echt een wonder hoe de natuur in elkaar steekt en hoe alles met elkaar verbonden is en de natuur in stand houdt. Tijdens een wandeling werd ons van alles verteld over de bomen, planten en dieren. Te voet konden we aardig dichtbij een eland antilope komen. We moesten ons natuurlijk niet bewegen en stil zijn. De antilopen stonden tussen de bosjes, hielden zich ook doodstil en hielden ons nauwkeurig in de gaten. Het was op zich al bijzonder dat we zo dichtbij het van nature erg schuwe dier konden komen.
In de Mashatu Game Reserve kan je niet alleen safaritochten te voet maar ook op een mountainbike of op een paard maken. Roofdieren als leeuwen en luipaarden worden als het kan vermeden maar het gebeurt dikwijls dat je ineens oog in oog met zo’n dier staat en ze vallen niet aan. Ze kijken je enkel aan zo van “raar mens” of ze vluchten. Om een kudde olifanten tegen te komen kan wat riskanter zijn, vooral als er geen uitweg is.
Tijdens een ritje met de jeep werden we blij verrast toen we een jonge, mannelijk luipaard in een boom zagen liggen. Deze was niet blij verrast met onze komst en begon te blazen. Gelijk daarna klom hij hoger in de boom en werd toen gelijk rustiger. We hebben nog een tijdje rustig staan kijken. Wat een prachtige dieren zijn het toch.
Samen met Andrei hebben we nog één van de luipaarden opgespoord die hij bestudeerd. Een mooie, grote man. Opnieuw werd het ons niet makkelijk gemaakt om hem te zien. We hadden een goed signaal maar hij had ons blijkbaar van ver al horen aankomen en was ‘m gesmeerd. Hij moest in de buurt zijn maar we zagen hem toch echt niet; zo sluw zijn ze en de schutkleur is perfect. Er zat niets anders op dan in het donker weer terugkomen. Toen was hij aan de wandel, duidelijk een stuk relaxter dan in het licht. We hebben hem nog een tijdje gezien terwijl hij ergens aan het snuffelen was; duidelijk een luipaard met een missie: jagen! Ook hier hebben we het dier niet te lang gepest met onze aanwezigheid. Het is al bijzonder om een luipaard in het wild te zien en wij hebben tijdens reis drie luipaarden gezien.
Tijd voor de olifanten. Samen met Jeanetta gingen we op zoek naar een mooie, grote kudde. Mashatu staat bekend om zijn grootste, vrij ronddolende populatie olifanten in Zuid-Afrika. Aantallen van wel 14.000 olifanten vinden jaarlijks hun weg door dit gebied. Toch is het nog moeilijk om ze te vinden. Je zou zeggen dat je dieren van dit formaat niet gauw over het hoofd ziet maar ze hebben ook een goede schutkleur en het is verbazingwekkend hoe stil deze dieren kunnen lopen.
Dit in tegenstelling tot de luide manier waarop ze eten en bomen slopen. Het is echt ontroerend om van die mooie, grote kuddes met olifanten van super groot tot super klein te zien langslopen of om ze gade te slaan tijdens het eten. Het is bovendien een voorrecht om van Jeanetta haar ervaring en kennis gebruik te mogen maken. Ze kon heerlijk vertellen over haar belevenissen met de olifanten. Ze is al negen jaar bezig met dit onderzoek en nog verveelt het haar niet. Luipaarden en servals zijn naast olifanten haar favoriete dieren maar de olifanten vervelen haar nooit omdat ze zo grappig zijn, aldus Jeanetta. Niet dat ze bewust grappig doen, maar hun doen en laten ziet er gewoon grappig uit. Toen we een tijdje bij de olifanten stonden wisten we precies wat ze bedoelde. De omgang met elkaar; twee jonge stieren die met elkaar aan het stoeien waren, de pasgeboren jongen die hard achter de moeders aanrennen, maar ook de jonge dieren die probeerden indruk te maken op ons, toeristen. Een enig gezicht.
Het zijn ongelofelijk intelligente dieren, die zichzelf zelfs in de spiegel herkennen, maar ook een heftig rouwproces hebben als er een dier overleden is. Als er een matriarch overlijdt blijft de kudde erbij. In gevallen dat de kudde door moet nemen ze allemaal afscheid en de oudste dochter blijft bij de moeder tot ze gestorven is. Ze kan daarna de groep weer inhalen, want communiceren gaat op grote afstand, zo vertelde Jeanetta. Zelfs andere kuddes die langs de overleden matriarch lopen, tonen respect en nemen afscheid. Heel bijzonder.
We hebben een paar kuddes gezien maar het blijft boeiend. Met dit project wordt er verder gekeken dan naar de wilde olifanten, ook worden er contacten onderhouden met dierentuinen en olifantentrainers, en bezoekt Jeanetta speciale bijeenkomsten. Het uitwisselen van ervaringen draagt allemaal bij tot het welzijn van de olifanten.
Gevangenschap is niet schadelijk voor olifanten mits er aan de natuurlijke voorwaarden voldaan kan worden, zoals het vaak hebben van jongen, het verwijderen van stieren uit de groep die op een leeftijd van 15 jaar (en in gevangenschap vaak eerder) niet houdbaar meer zijn, maar ook het bezig zijn met olifanten ofwel ze geestelijk trainen. Op plekken waar dit niet mogelijk is zullen de olifanten afwijkend gedrag gaan vertonen.
Op een middag toen we op weg waren voor een volgende game-drive rende er een steenbok-antilope voor ons langs de weg over. Jeanette vertelde ons dat het bijgeloof in Afrika zegt dat je dan gelukt krijgt. Nou was dit in ons geval inderdaad zo want die middag hebben we een groep wilde honden zien jagen achter een impala aan. Een prachtig gezicht. Eén van de honden was op een gegeven moment de groep kwijt en stond een beetje verloren te kijken waar ze nou gebleven waren. Het was ze in ieder geval gelukt om de impala te vangen,al was het op een plek waar wij niet zo snel heen konden komen.
Uiteraard moesten we ook even een kijkje nemen bij het bekende Pete’s Pond. Daar waar de live webcam van National Geographic geplaatst is en voor 24 uur spectaculaire live beelden bij de grote waterplaats zorgt. In een hut op houten palen zitten twee mensen, waaronder ook een Nederlandse, dag en nacht de beelden en verbinding met internet in de gaten te houden. Op het moment dat wij er waren, was er weinig spectaculairs te beleven. Er lag alleen een kadaver van een impala, een paar dagen eerder gevangen door de wilde honden en gestolen door een krokodil die er nog steeds niet klaar mee was.
Het filmpje van de olifanten vs wilde honden, waarvan er eerder een link op deze site te vinden was, is dus ook hier bij Pete’s Pond opgenomen.
Het geluk bleef ons volgen want op de terug weg naar het kamp kregen we het bericht door dat er twee cheetabroers gesignaleerd waren. Het was een hele verkeerde kant op voor ons maar zowel de chauffeur als Jeanette gunde ons van harte het plezier om tijdens onze trip toch in ieder geval één keer cheeta’s te zien. Jammer dat het donker was maar de broers zaten te rusten en stoorden zich totaal niet aan ons en de spotlights.
Het was niet gepland maar de laatste dagen stonden helemaal in het teken van de cheeta. Jeanetta heeft ons nog een documentaire van CCB (Cheetah Conservation Botswana) laten zien. Met de informatie op deze video proberen ze boeren, kinderen en andere inwoners van Botswana meer informatie te geven over de cheeta en over het onbegrip wat heerst. Tevens wordt duidelijk verteld hoe de boeren de cheeta’s en andere roofdieren op een verantwoorde manier weg bij hun vee kunnen houden en dat het doodschieten van deze dieren alleen maar averechts werkt. Het is bovendien strikt verboden.
Na het zien van deze documentaire hebben we nog een tijdje doorgepraat over de bedreigingen van de cheeta. Volgend jaar gaat er ook een Cheetah Study Tour van start naar Namibië, waar wij uiteraard ook in de nabije toekomst deel van gaan uitmaken.
De cheetabroers kruisten ons pad nog een keer maar nu gelukkig met daglicht. We hebben ze een tijdje gevolgd toen ze aan de wandel waren. Op een gegeven moment zette één van de broertjes de pas erin. Wij dachten dat hij misschien ging jagen, maar dat bleek niet het geval. Op een gegeven moment stonden wij even stil op een open stuk; de cheeta’s liepen uit zicht. Welgeteld één keer knipperden we toen met ons ogen en ineens schoot er een steenbokantilope langs gevolgd door de twee broertjes met volle vaart. Wauw! De adrenaline schoot bij ons ook door het lijf. Het ging zo snel en zo onverwacht dat het weer niet goed gelukt is een mooie foto te maken.
Ik moest eerst nog camera’s wisselen want het was veel te dichtbij voor een grote lens, ze renden zo voor onze jeep langs, en we wilden natuurlijk geen moment missen. Toch nog gelukt iets vast te leggen al was het tamelijk ver en bewogen. Maar wat bijzonder blijft het toch om cheeta’s te zien jagen. Het is gewoon niet te beschrijven hoe mooi dat is. Helaas botsten de broers bijna tegen elkaar waardoor de antilope die heel dicht op de hielen gezeten werd nog net kon ontsnappen. Erg sneu voor de broers die er moe bij neervielen. Een opportunistische jakhals had het ook gevolgd en kwam alvast een kijkje nemen of er wat te halen viel. Helaas niet.
Nog druk napratend over dit schitterende moment van actie hoorden we in de verte leeuwen brullen. Op de plek vlakbij waar we ze de vorige gezien hebben lagen nu twee leeuwinnen op en heuveltje te rusten. Een mooi gezicht met de donker wordende lucht als achtergrond.
De ochtend van vertrek hebben we op weg naar de grenspost van Botswana naar Zuid-Afrika nog een kudde olifanten zien eten en we zagen nog een vrouwelijke cheeta die duidelijk van plan was te gaan jagen op een groepje impala’s die daar in de buurt stonden. Helaas werd er alarm geslagen door een stel vogels die vlakbij hun nest hadden.
Twee parende leeuwen waren een bosje ingedoken en eisten hun privacy. Gelijk hebben ze. Wij hadden helaas geen tijd meer om rustig te blijven staan want we moesten met de terugreis beginnen. Allereerst met de kabelbaan over van Botswana naar “no man’s land” om vervolgens een klein stukje te lopen naar de grenspost in Zuid-Afrika en na controle van onze paspoorten de reis voort te zetten naar het vliegveld van Johannesburg.
Onnodig te vermelden dat wij weer enorm genoten hebben en weer zoveel moois gezien hebben dat inderdaad moeilijk is om zo te beschrijven, maar ik geloof dat ik met dit lange verslag een heel eind gekomen ben. Alleen als je zelf in Afrika bent (geweest) zal je precies weten wat ik bedoel. The Spirit of Africa.
Tekst en foto’s Copyright: B. de Jonge
Website: www.wildcatsmagazine.nl
Nog een kleine selectie foto’s gemaakt op deze prachtige reis:
