Nog maar een paar maanden geleden leed Kenia aan één van de ergste droogtes in decennia. Iets wat je niet gezegd zou hebben toen wij aankwamen. Wij hadden eigenlijk het mooie en zonnige weer met ons meegenomen. Iets wat ze goed konden gebruiken in de Masai Mara en op sommige andere plaatsen in Kenia. Een week voordat wij kwamen moesten tientallen toeristen in Kenia in veiligheid gebracht worden nadat hun kamp werd getroffen door plotselinge overstromingen. Kampeerders die in het populaire Samburu National Park in het noorden van het land verbleven, werden gedwongen in bomen te klimmen of op daken van de voertuigen te klimmen. Het natte weer bezorgde ons een totaal andere ervaring dan voorgaande jaren, en zo nu en dan hadden we enkele problemen, of beter gezegd onze chauffeurs hadden wat problemen, maar zoals altijd bracht de jaarlijkse terugkeer naar het paradijs ons vooral veel plezier en geluk en we hebben weer zoveel moois gezien. Hier het uitgebreide verslag van de “Wild Cats Photosafari 2010” en mocht u geïnspireerd raken, volgend jaar organiseren we een zelfde reis, zie voor meer informatie elders op deze website.
De reis begon met een nachtvlucht van Amsterdam naar Nairobi, waar we de rest van de “crew” zouden ontmoeten, ofwel onze vrienden uit Engeland en de rest van de wereld, om in de vroege uurtjes de rit naar onze eindbestemming te vervolgen. We werden opgehaald door de drie 4WD voertuigen met onze bevriende chauffeurs en gidsen James, John en Wilson. De rit naar Mara Bush Camp zou zo’n 5-6 uur duren, maar we hadden een langere lunchpauze genomen bij het magische uitkijkpunt “Great Rift Valley View Point”, waar we genoten van het prachtige uitzicht en van onze lunchpakketten. Tijdens de lunch eerst even bijgekletst met onze vrienden en medereizigers. Doordat het waterniveau in de rivier te hoog was als gevolg van het natte weer, moesten we overstappen in andere wagens die aan de andere kant van de rivier op ons wachtten. Wij konden over een brug van de ene naar de andere kant van de rivier lopen. Hoe dan ook was het weer genieten om terug te zijn in Kenia en tijdens de reis naar de Mara hebben we al veel gezien, ook al wat wildlife zoals een groep giraffen en zebra’s. Tussendoor vielen de oogjes bij de meeste van ons af en toe dicht als gevolg van de weinige uurtjes slaap tijdens de vlucht en de warmte in de auto. Ondertussen konden we vast dromen van de komende tijd in het Paradijs en over wat we allemaal hoopten te zien. Maar dat overtrof onze stoutste dromen weer, lees maar.
We kwamen lang na lunchtijd aan in het Mara Bush Camp maar tijd is niet belangrijk op deze plek, noch hebben zij hier strikte regels. De enige regel is: genieten! Rond 3 uur ’s middags gingen wij dus lunchen en laat in de middag gingen we nog een kort ritje maken om alvast te bekijken of de katten zich goed lieten zien. Helaas nog niet deze middag maar we hadden wel veel olifanten en giraffes gezien en het was op zich al heerlijk om terug te zijn in ons paradijs. We hadden allemaal hetzelfde gevoel, de mensen die hier al eerder geweest waren, vonden het heerlijk om weer terug te zijn en de nieuwe mensen genoten ook op zo’n manier dat ze nu al wisten dat ze hier weer terug zouden komen als ze de kans kregen. Zo werkt dat op deze plek en als je niet oppast raak je er verslaafd aan, net als wij, maar ik kan jullie verzekeren dat het een gezonde verslaving is.
Het schitterende Mara Bush Camp vormde de basis van onze tijd hier in de Mara, net als vorig jaar en ook de komende jaren als het aan ons ligt. Het kamp ligt op een discrete plek midden in het bos omgeven door rivieren en aan de oevers van de Olare Orok rivier. Het kamp werd speciaal voor ons opgezet in deze tijd van het jaar en het voldoet precies aan je dromen om midden in de bush te slapen te midden van de wilde dieren. Slapen gaan en wakker worden met het geluid van brullende leeuwen, “giechelende” hyena’s en het onmiskenbare geluid van de nijlpaarden. Daar het kamp niet omheind is zorgen Masai krijgers voor onze veiligheid tijdens het slapen maar ook wanneer we in het donker aankomen en vertrekken. Een grote olifantenstier wilde zijn weg banen door het kamp, maar gelukkig was het de krijgers gelukt de olifant in een andere richting te laten lopen, van het park vandaan zonder sporen van vernieling. Een ondeugende hyena kwam elke avond na het diner in het kamp in de “keuken” om te proberen nog wat restjes eten te bemachtigen. Elke avond als we net in bed lagen hoorden we de hyena dichter naar onze tent komen al roepende…Onze tent stond precies naast de keuken. Dit soort dingen maken de reis extra leuk. Dit is wat je wilt…het wild en loslopende dieren…Het personeel dacht er vanzelfsprekend anders over en joegen de hyena de keuken uit…één keer had hij een blikje met iets te pakken en meegenomen.
De chefkok van het kamp zorgde goed voor onze innerlijke mens en zowel de vers bereide maaltijden in het kamp zelf, of de “take away” ontbijt en lunches waren van prima kwaliteit. We bleven het liefst de hele dag buiten en gebruikten onze maaltijden onder één van de schaarse bomen of op een ander plekje met schitterend uitzicht. We begaven ons achter de auto of achter een hoop struiken om te toiletteren. Tijdens ons eerste ontbijt in de Mara liep er een groep olifanten langs en op een andere dag, tijdens de lunch, werden we bespioneert door een paar giraffes. Dit is het ultieme gevoel van zo’n wildlife reis. Elke ochtend vertrokken we om 6.30 uur ’s ochtends vanuit het kamp voor een wederom lange dag in de bush…op zoek naar de (grote) katten en spectaculaire momenten om vast te leggen op foto en film. Door het natte weer van voorgaande weken was het de eerste dagen niet mogelijk de rivier over te steken dus we waren gebonden aan deze kant van de Mara vlakbij ons kamp. Dat was geen straf want er was veel te zien, zoals luipaard Olive en haar welpen op ongeveer 800m van ons kamp vandaan…Gewoon puur geluk dat ze nu op deze plek verbleef.
Veel van de dieren hadden zich verplaatst naar andere delen van de Mara of Kenia als gevolg van het natte weer en harde buien voorafgaand aan ons verblijf hier. Vorig jaar was de savanne één groot zebrapad, duizenden zwarte en witte strepen…duizelingwekkende aantallen zebra’s van allerlei leeftijden. Een prachtig gezicht voor ons en voor de katten genoeg om te eten. Dit jaar was het een stuk lastiger om zebra’s te zien. We zagen er een paar toen we de Mara net inreden en op onze laatste dag, toen we naar de andere kant van de Mara gereden waren, zagen we wat grotere groepen. Ze probeerden een stuk water over te steken maar er lagen een paar grote krokodillen op de loer en de zebra’s hadden ook gezien dat deze er erg hongerig uit zagen. Opvallend was het grote aantal olifanten wat we deze keer gezien hebben, groepen van wel meer dan honderd olifanten in alle soorten en maten. Met al het water, het hoge gras en de vele bomen hadden deze olifanten alles wat ze nodig hebben. Veel kleinere prooidieren waren weggetrokken wat het voor de achtergebleven roofdieren een stuk moeilijker maakte om te jagen. Grote troepen leeuwen met veel welpen die gevoed moesten worden, waagden zich aan grotere prooien zoals nijlpaarden en buffels, maar we zagen ook veel kleine groepjes met jonge mannetjes die net uit de troep waren verstoten en enkele alleenstaande leeuwinnen waarbij je de ribben kon tellen, zo mager waren ze. Dan realiseren we ons weer hoe moeilijk de dieren het kunnen hebben in het wild met de eeuwige concurrentie en strijd om voedsel.
Voorgaande bewijst ook hoe veranderlijk situaties in het wild kunnen zijn. We keren regelmatig terug naar de Mara, maar elke keer is het een andere ervaring. Ook al is het hier zeker een paradijs voor liefhebbers van (grote) katten en voor foto/videografen, het is nooit vanzelfsprekend en het vergt veel hard werk: tijd, geduld en veel geluk, om iets interessants te zien. Het zien van slapende dieren is een ding, maar wij komen uiteraard om actie en unieke situaties te zien en vast te leggen en dat is een uitdaging op zich. We hadden ook weer veel “catkarma” nodig en waarachtig het was allemaal weer goed gelukt en we hadden deze keer weer zoveel spectaculaire dingen gezien en beleefd. Olifanten die luipaardwelpen en leeuwen aan het opjagen en verjagen waren, het volgen van luipaard Olive tijdens de jacht, wat eindigde in een soort strijd tussen de sterksten (ofwel de slimste) tussen een jakhals, hyena een een leeuwin. We hebben een record aantal jonge dieren gezien zoals 22 leeuwenwelpen van diverse leeftijden, de twee 8-maanden oude luipaardwelpen, olifantenkalfjes van een paar weken, maanden en jaren oud, hyena pups, een nijlpaarden jong van een paar dagen oud, pasgeboren kuikens van kroonkraanvogels, etc. In dit verslag zal ik een beetje vertellen over de meest uitzonderlijke gebeurtenissen van deze reis. Ga rustig zitten want het zal weer een uitgebreid verslag worden.
Het zien van een luipaard is altijd hoge prioriteit op dit soort reizen. Van alle Afrikaanse grote katten zijn zij de meest “ongrijpbare” en wanneer ze niet gezien willen worden, krijg je ze ook gewoon niet te zien. Ze zijn meester in het verstoppen en het zich onzichtbaar maken. Ons speciale doel was om luipaard Olive te zien met haar twee, 8 maanden oude, zonen. Het is prettig dat Big Cat Diary star Olive niet schuw en verlegen is. Haar moeder, de prachtige Bella, was dit evenmin en ook Olive’s nakomelingen zijn dit niet, zoals zoon Kali en dochter Binti, die nu zelf zwanger is. Het is altijd een goede zaak als de moeders niet schuw zijn, daar ze dit meestal ook doorgeven aan de toekomstige generatie. Olive’s welpen Paja en Nkaiyoni zijn ook niet zo verlegen (één een beetje meer dan de andere, dat wel). Al op jonge leeftijd werden ze door mamma Olive langs de auto’s meegenomen, dus dit maakte onze kansen hun te zien erg hoopvol. We hadden geluk dat ze toevallig in de buurt van ons kamp verbleven, op slechts 800m hier vandaan, wat het voor ons makkelijker maakte om vaak in deze buurt naar ze te zoeken, wat we dus regelmatig deden daar we de eerste dagen de rivier niet over konden steken naar andere gebieden in de Mara omdat het waterpeil te hoog was.
Op onze eerste ochtend zagen we de twee welpen al, die aan het spelen waren in de struiken. Een van hen zat nog op de weg toen we eraan kwamen maar die verdween ook snel in de bosjes om daar met zijn broer te spelen. Ze waren een aantal dikdiks aan het besluipen in de bosjes. Op een gegeven moment leken ze iets eetbaars te hebben, waar ze niet alleen hun tanden in zetten, maar ook mee gingen spelen. Het waren waarschijnlijk nog restjes van een eerder maaltje wat Olive voor ze meegebracht had, want ze leken nog niet bekwaam genoeg om zelf te jagen. Dikdiks zijn kleine antilopen die leven in monogame paren in vaste gebieden van laag struikgewas tussen droge, stenige rivierbeddingen. De perfecte “snack” voor luipaarden die gebruik maken van de overdekking van de bosjes om stiekum op hun te loeren en ze daarna te bespringen. Het was moeilijk om de welpen goed te kunnen zien, laat staan fotograferen, door de struiken en het lange gras wat een hoop van ons gezichtsveld wegnam. Op een gegeven moment ging één van hen wat meer in het open zitten, maar nog steeds een moeilijke plek voor mooie foto’s, te veel schaduw en een te donkere plek. Maar het blijft uniek en prachtig om een luipaard zo goed in het wild te mogen zien, laat staan twee jonge dieren. Het probleem is, zelfs in dit seizoen, dat telkens als een luipaard gesignaleerd is, veel wagens naar deze plaats snellen om het te zien.
Op een ochtend hadden we weer de nodige “Cat Karma” wat ons door een in principe onfortuinelijk voorval een mooie sighting bezorgde. We waren vroeg op pad gegaan deze ochtend om een nieuwe poging te doen de rivier over te steken om naar de Marsh (moerassig gebied in de Mara) en de daar levende leeuwengroep (Marsh Pride) te gaan. Plotseling reden we heel langzaam en we dachten dat good-old John (onze chauffeur die vorig jaar al bewees een goede luipaard spotter te zijn!) dit deed om uit te kijken naar Olive en haar welpen want dit was toevallig het gebied waar ze de laatste keer gezien waren. Heel langzaam rijdend zagen we ineens één van Olive’s welpen zitten op een semi-open plek niet zo heel ver van de weg. Deze bleef rustig zitten omdat wij heel langzaam aan kwamen rijden en op dit moment nog de enige waren. Toen de anderen eraan kwamen sprong hij ook de bosjes in waar zijn broer al op hem zat te wachten om wat vechtspelletjes met elkaar te doen. We zagen ze zo af en toe omhoog springen in het hoge gras. Niet ideaal voor foto’s maar zo mooi om te zien met je ogen. Eén van de naderende voertuigen reed helemaal de bosjes in om zo dichtbij mogelijk te komen; echt respectloos zo opdringerig als sommige mensen zich opstellen. Het duurde nu ook niet lang of de welpen renden weg…ze renden naar een hoge boom en sprongen erin om daar verder te spelen. Beter voor ons want nu konden we ze beter zien. Bewonderingswaardig hoe goed luipaarden in bomen kunnen klimmen; het lijken haast wel apen. Dit moment deed ons denken aan het voorgaande jaar, toen hun grote broer Kali ons een showtje weggaf vanuit een boom. Ik herinner mij dat we toen voor de lol zeiden “wat kan nog beter zijn dan dit?” en het antwoord dat we daar zelf opgaven was “twee luipaarden die in de boom spelen!”, niet wetende dat dit het jaar erop zou gebeuren. Na een hele tijd bij de welpen gekeken te hebben, verdwenen zij uiteindelijk in de bosjes om hun rust op te zoeken. Op dit moment vertelde John ons waarom wij in de eerste plaats zo langzaam reden en dat was: een lekke band! Het was niet de eerste keer deze reis dus hij schaamde zich een beetje om het ons te vertellen, maar zoals het nu uitwees was het alleen een zegen. Als we snel doorgereden waren naar de plek van bestemming hadden we de welpen beslist gemist.
Op een andere ochtend waren we ook weer net op weg naar het oversteekpunt om naar de andere kant van de rivier te gaan en ons geluk te beproeven toen onze chauffeur James ineens opgeroepn werd door de chauffeur uit één van onze andere wagens. Olive, de luipaardmoeder, was gesignaleerd terwijl ze snel langs de weg liep. James vroeg ons of we een kijkje wilde gaan nemen en het antwoord was natuurlijk makkelijjk. Met een volmondig “ja’ antwoordden wij op zijn vraag want als er ergens een luipaard gesignaleerd was wilden we er zeker naar toe, helemaal als het Olive en/of de welpen betrof. Dus we gingen in volle vaart terug om toch te proberen nog een glimp op te vangen. We kwamen mooi op tijd aan om haar te zien zitten aan de kant van de weg, omringd door een aantal voertuigen. Ze was zo relaxed en het is zo’n prachtig dier, die ons echt doet denken aan haar moeder Bella en zoon Kali, die voorgaande keren voor ons geposeerd hadden. Het is echt verbazingwekkend hoe goed gecamoufleerd de luipaarden zijn, wat van hun zeer succesvolle jagers maakt. We hadden Olive een tijdje in de bosjes gevolgd terwijl ze aan het sluipen was. Al zat ze relatief dichtbij, zonder verrekijker was ze haast niet te zien door de kleur van de vacht die één werd met de bosjes. Prachtig om de lichaamstaal te zien wanneer ze een potentieel “hapje” in zicht kreeg (impala’s). De keren dat Olive zich het beste laat zien, is wanneer ze honger heeft en gaat jagen, de rest van de tijd duikt ze onder als een “echt” luipaard.
Het leukste van de wilde dieren in hun eigen habitat opzoeken is om ze in alle “vrijheid” te zien en het onverwachte….je weet nooit wat er gaat gebeuren of wat je gaat zien. Zo waren we op een ochtend Olive aan het volgen toen ze aan het jagen was. We waren haar een tijdje gevolgd terwijl ze aan het stalken was….eerst snel door open gebied heen….daarna weer sluipend door de bosjes op weg naar de impala’s die niet zo ver van haar afstonden nu. We hadden onze auto dichtbij de bosjes gezet waar we prima uitzicht hadden op het groepje impala’s en de stalkende Olive. We verheugden ons al op de mooiste plaatjes van een jagend luipaard totdat één van onze mede-reisgenoten in een andere auto, riep dat ze een jakhals en hyena zag vlakbij de impala’s. De hyena was bezig met het wegjagen van de jakhals. Ineens zagen we dat er een prooi lag, namelijk een impala jong. De jakhals had deze gevangen en gedood maar een hyena, die altijd “toevallig” in de buurt is en ook vaak jachten verpesten van de katachtigen, had wel zin in een makkelijk maaltje en joeg de jakhals weg. Terwijl hij terugliep naar de prooi kwam er ineens een leeuwin aangesneld die vervolgens de hyena weer wegjoeg en de prooi meenam om vervolgens in een dichtbijzijnd bosje op te eten. Een erg leuk schouwspel natuurlijk, wat je in een dierentuin niet zal zien. We hadden de hoop nu verder opgegeven om Olive nog te zien jagen, want bij het naderen van al haar natuurlijke vijanden koos ze eieren voor haar geld en trok zich terug. Na een tijdje bij de leeuwin te hebben staan kijken, die aan het genieten was van dit maaltje, maar zich bijna in een botje verslikte, zijn we een eigen plek gaan zoeken om lekker in de buitenlucht te ontbijten. Wat een heerlijk leven!
Eenmaal een mooi plekje gevonden om te ontbijten kwam er een grote kudde olifanten langslopen. ’s middags bij de lunch kwamen een stel giraffen ons bespioneren. Daarom vinden wij het zo heerlijk om de hele dag op pad te zijn en in de open lucht. Zelfs als er op het heetst van de dag niet veel gebeurt, qua katachtigen, is het toch leuk om dit soort momenten mee te maken en er gewoon intens van te genieten om in de vrije natuur te zijn en in de Masai Mara.
Na ons ontbijt besloten we toch nog even terug te gaan naar Olive om te kijken of ze er toch nog in geslaagd was iets te vangen. Als dat zo was, zou ze gelijk haar jongen halen om de prooi te delen. En precies zo was het gegaan want na een tijdje zoeken vonden we ze alle drie samen verscholen in één van de bosjes. Met een verrekijker konden we er nog iets van zien, maar met het blote oog lukte dit beslist niet. Eén van de welpen was aan het drinken bij Olive en de andere zat opzij met de oogjes te knipperen. Even daarna verdwenen ze iets verder de bosjes in wat het voor ons onmogelijk maakte nog iets te zien. Vlakbij ontstond er tumult door een grote groep bavianen die vlakbij waren gekomen. Dit kon grote problemen veroorzaken voor onze luipaarden. Olive zagen we uit de bosjes lopen richting bavianen. Ze ging waarschijnlijk checken of het nog veilig was voor haar en de welpen. Nu was er voor ons helemaal niets meer te zien, dus we besloten weg te gaan. James, onze geweldige chauffeur, reed nog even langzaam vlak langs de bosjes om te kijken waar Olive werkelijk heen was gelopen en opeens zag ik rechts van de wagen, pal naast ons, één van de jongen zitten eten. Dit was echt een verrassend moment voor ons en we zaten precies goed om nog wat foto’s te kunnen maken. Prachtig om de jonge panter van zo dichtbij te zien. Het was een knapperd net als zijn grotere broer Kali, die ons het jaar ervoor trakteerde op een paar prachtige en fotogenieke momenten. Plotseling begon de welp te blazen terwijl hij opzij keek. Het was dus niet voor ons bedoeld, maar het bleek om Olive te gaan die er weer aan kwam lopen en vlakbij plaats nam. Haar zoontje was niet echt in een bui om zijn maaltje te delen, dus hij bleef boos kijken en blazen naar zijn moeder, die er overigens niets van aan trok.
Cheeta’s waren dit jaar moeilijker te zien dan het voorgaande jaar, wanneer we wel 17 verschillende cheeta’s hadden gezien en ook in de omgeving van ons kamp. Samen met de prooidieren leken de cheeta’s zich naar andere delen van de Mara te hebben verplaatst. We wilden erg graag “onze” cheeta’s terugzien, zoals de drie broers (Honey’s boys) en Shakira met haar drie meisjes. Net als vorig jaar was ook dit jaar de Disney ploeg actief en we zagen ze elke dag opduiken. Gedurende twee jaar volgen en filmen ze bepaalde cheeta’s en troepen leeuwen voor een grote Disney bioscoopfilm die gepland staat voor 2011. Veel grote cameraspecialisten, zoals Simon King (van o.a. Big Cat Diary en Big Cat Week) werken mee aan deze film. Onze vriend en reisgenoot, de cameraspecialist Gavin Thurston, kent deze mensen omdat hij vaak met ze gewerkt heeft, dus we stopten altijd even om een praatje met de Disney-crew te maken en evt. wat informatie los te peuteren, waar bepaalde katten gezien waren.
Zo hoorden we dat de cheetabroers de dag ervoor in een bepaald gebied waren gezien, dus we besloten daar een kijkje te gaan nemen. Helaas de eerste keer zonder geluk. Mannelijke cheeta’s leggen soms hele afstanden af, dus ze konden al veel verder zijn, maar het zou ook goed mogelijk zijn dat ze ergens lagen te slapen in het hoge gras, want dan is het ook erg moeilijk ze te vinden. Dit laatste was waarschijnlijk het geval want een paar dagen later, toen we niet naar ze op zoek waren, vonden we ze in hetzelfde gebied en ze waren erg actief. Katten met een missie. Een leider en twee volgers…erg leuk om hun strategie te zien, hoe ze jagen. Ze liepen heel snel en hele lange afstanden en we volgden ze op gepaste afstand, totdat…we vast kwamen te zitten in de modder, een soort van moeras verscholen onder het hoge gras. Het was niet de eerste keer dat we vast kwamen te zitten. Nu kwam het alleen erg slecht uit. Waren we net de cheeta broers aan het volgen tijdens hun jacht, gooit dit roet in het eten. Maar ja dat maakt allemaal deel uit van de spannende reis in de natuurlijke leefomgeving van de dieren. We maakten er dus maar het beste van. Terwijl de mannen onder ons zich hard maakten ons uit deze benarde situatie te halen, kozen de meiden ervoor te poseren voor een stel lekkere gekke foto’s: staand op een termietenheuvel als een Topi of een cheeta. Ach, je moet toch iets doen om de tijd te doden he? Het duurde best lang. De eerste tijd waren de broers nog in zicht, maar inmiddels waren ze al veel verder gelopen en hadden we de hoop een beetje opgegeven om op tijd te zijn voor de actie.
Gelukkig vonden we de broers redelijk snel weer en wat bleek..we waren nog net op tijd voor het beetje aktie. Ze deden een niet-geslaagde aanval op een groep hartebeesten, maar die leek niet helemaal serieus. Als deze broers (serieus) samen jagen hebben ze de meeste tijd succes en ze kunnen de grootste prooidieren aan (als zebra, wildebeest en zelfs kudu). Elk van de broers heeft zijn eigen taak binnen de coalitie. In dit geval leek de aanval meer een soort van oefening, zoals wel vaker voorkomt bij cheeta’s, die niet echt honger hebben (en de broertjes zagen er ook niet echt hongerig uit). Hoe dan ook, het was toch geweldig om hier getuigen van te zijn en wat is er mooier dan cheeta’s te zien rennen? Op onze laatste (hele) dag in de Mara kwam we de broers weer tegen, al waren ze toen wel erg lui en ze tilde alleen af en toe hun hoofd op om te kijken wat er gaande was.
Eén morgen waren we op weg naar de Marsh Pride (leeuwen) en toen zagen we in de verte een aantal auto’s staan. Keken we nog eens goed zagen we een cheeta zitten op een termietenheuvel. Eenmaal dichterbij zagen we dat het een moeder (Sabah genaamd hoorde we later) met haar welp was. Simon King (van BBC’s Big Cat Diary) was ook op deze plek aanwezig en hij vertelde ons dat Sabah eerst twee welpen had, maar de andere was gedood door leeuwen of hyena’s, nog niet zo lang geleden. Het blijft een strijd voor cheeta moeders om hun jongen groot te brengen, want er ligt zoveel gevaar op de loer in de wildernis. Met slechts één welp is het nog veel moeilijker omdat het jong alleen achter moet blijven als de moeder op jacht gaat. Het is niet onwaarschijnlijk dat één van de broers de vader van de jongen is, maar dat zou aan de andere kant vreemd zijn, want niet lang nadat wij ze gezien hebben, zijn moeder en jong uit dit gebied verjaagd door de broertjes. Het was leuk ze zo relaxt op de termietenheuvel te zien liggen. Sabah was erg alert en het jong sliep de eerste tijd. Na het wakker worden volgden er nog een aantal grappige en ontroerende momenten. In zijn speelse buien viel hij twee keer van de heuvel af. Hij plaagde zijn moeder en ze speelden een beetje, totdat Sabah opstond en haar zoon uitnodigde een stukje te rennen en zo renden ze verder weg en we keken tot ze uit zicht verdwenen waren om onze weg te vervolgen naar de leeuwen, want dat was nog een eindje rijden.
Verdere cheeta’s die we tijdens deze reis gezien hebben waren een (schijnbaar) zwanger vrouwtje die mooi aan het poseren was op een termietenheuvel met op de achtergrond een schitterende zonsopgang wat je alleen in Kenia kunt zien. Het leek erop dat ze de omgeving aan het afzoeken was naar een mogelijke prooi. Duidelijk een hongerige cheeta en een cheeta met een missie. Ze bleef een tijdje aandachtig zitten kijken, en wij kregen zo mooi de tijd deze schone dame te fotograferen. Ineens renden ze weg en toen we haar op grote afstand volgden, zagen we dat ze plaats nam op een nog hogere termietenheuvel. Ze had duidelijk iets op het oog. Wij zagen in de verte wel een groepje gazellen lopen, maar dat was nog een aardig eindje weg. Het duurde aardig lang en we begonnen ons al een beetje te vervelen. Dat is altijd gevaarlijk want wij weten als geen ander dat je soms maar een keer met je ogen hoeft te knipperen en weg is de kat. Dus we bleven toch maar aandachtig kijken en inderdaad….ineens was mevrouw cheeta gevlogen. Ze rende op een groep bosjes af met daarachter een paar gazellen. Een hoop tumult achter die bosjes maar het was voor ons te ver om goed te kunnen zien wat er nou werkelijk gebeurd was. Onze chauffeur zei dat ze waarschijnlijk niets gepakt had, maar we gingen het even nader bekijken. Eenmaal naderbij gekomen zagen we dat ze wel iets gevangen had maar het was geen gazelle, maar een haas, die klaarblijkelijk in de weg stond toen ze op de gazellen afrende of wellicht had ze de haas allang op het oog en ging ze daar achteraan. Ze liep trots met de prooi in haar bek en weinig elegant struikelde ze nog bijna toen ze (waarschijnlijk) op de achterpoten van de haas ging staan tijdens het lopen. Voor ons grappig om te zien. Cheeta’s kunnen helaas nooit echt van hun prooi genieten en zien er altijd wat gestresst uit, kijken constant om zich heen of er gevaar nadert (leeuwen, hyena’s etc. die haar prooi afpakken). Het is altijd noodzaak om zo snel mogelijk te eten. Het is wel eens gebeurt dat een cheeta tijdens het snelle eten gestikt is; hij stierf ter plekke. Echt heel triest.
Op de laatste volledige dag besloten we naar de andere kant van de Mara te rijden om te zien welke katten we daar zouden aantreffen, zoals cheeta Shakirah en haar welpen. We waren zo blij haar te zien samen met twee van de drie, inmiddels grote, jongen. Helaas wel van grote afstand. De Disney wagen had speciale toestemming om off-road te gaan en zij konden dus mooi dichtbij staan. Hier moet je dan flink voor betalen. Aan deze kant van de Masai Mara zijn de regels nog veel strenger en rijden er vaak rangers rond die de wagens controleren. De auto’s mogen niet off-road (dus niet naar een dier toerijden) en in drukke tijden mag men niet langer dan 5 minuten bij een sighting blijven staan om de drukte rondom de dieren te beperken en de andere toeristen ook kans te geven wat te zien. Heel uitzonderlijk was het zien van een zwarte neushoorn. Deze zijn veel schuwer en agressiever van aard dan de witte neushoorn. Normaal zie je ze enkel op grote afstand, dus het was heel uitzonderlijk dat deze zwarte neushoorn zo dichtbij kwam. Zwart heeft overigens niets met de kleur te maken. Het zien van deze neushoorn maakte voor ons op deze trip de “Big Five” weer compleet; we hadden ze weer allemaal gezien: Olifant, leeuw, luipaard, buffel en neushoorn.
Luipaarden, maar soms ook cheeta’s, zijn doorgaans moeilijker op te sporen en te zien dan leeuwen, maar deze keer moesten we ook goed naar de leeuwen zoeken in het hoge gras, met de hoge waterstand in de rivieren en weinig prooidieren. Ze verhuizen dus vaak naar een andere plek en maken zich op sommige momenten onzichtbaar. Er waren een geweldig groot aantal leeuwenwelpen dit jaar. Wij hebben er wel 22 gezien, maar hadden nog niet eens alle welpen gezien die geboren waren in de Marsh Pride (ongeveer 11). De kleinste welp die wij gezien hebben was van 12 weken oud. Hij lag in de schaduw onder een boom samen met zijn moeder, twee tantes en nog een wat grotere welp. De volwassen leeuwen waren toe aan rust, maar de kleine zat vol energie en liep over de leeuwinnen heen en probeerde bij zijn moeder te drinken en als dat niet lukte deed hij een poging bij de andere leeuwin. Dit werd hem niet in dank afgenomen en vaak kreeg hij een grauw en een snauw, wat hem niet belette om door te gaan.
We zagen twee afzonderlijke groepen leeuwen met wel 8 welpen die aan het rennen en spelen waren. Een leeuw en leeuwin die zich afgezonderd hadden om te paren werden weggejaagd door een boze olifant, die achter hen aanging met luid getrompetter. De twee leeuwen renden voor hun leven en gingen een stuk verder uitgeput naast elkaar zitten. Het mannetje deed veel toenaderingen tot het vrouwtje maar deze had niet veel zin en reageerde sjacherijnig op zijn avances. Het duurde een hele tijd totdat we ze eindelijk in de bosjes zagen paren. Het luide gebrul schrok de “buren” op, want aan het andere kant van de bosjes zaten nog twee leeuwin met hun welpen en de welpen keken verschrikt richting paring. Dit was hoogstwaarschijnlijk ook hun vader….
Met de grote hoeveelheid water kostte het flink wat moeite om de Marsh (moerassig gedeelte van de Mara) en de Marsh Pride (de grote groep leeuwen die in de Marsh leeft) te bereiken maar na een paar dagen was het toch gelukt, hoewel het nog wel erg drassig en nat was in het gebied en je heel goed moest uitkijken dat je niet vast kwam te zitten. We vonden een paar leeuwen (drie leeuwinnen en vijf welpen) zittend op een termietenheuvel. De leeuwen waren omringd door een grote groep olifanten, de meeste een eind weg van de leeuwen, met uitzondering van twee jonge stieren die met elkaar aan het krachtmeten waren. Mannelijke olifanten op die leeftijd tasten op deze manier de ander af om te kijken wie het dominantst en sterkst is. Al met al kwamen ze steeds dichterbij de leeuwen en één van de twee olifanten was na het “spel” met de ander nog te gefrustreerd en energiek en ging dit afreageren op de arme leeuwen die gewoon lagen te rusten. De olifant joeg ze van de termietenheuvel af richting water. De leeuwinnen hadden geen keus en moesten over het water springen waardoor ze gescheiden werden van hun welpen die zich bang verstopten in het hoge gras. De olifant hield net op tijd op anders vielen ze in het water. Toen hij eindelijk wegging sprongen de leeuwinnen weer terug, wat nog een schitterend plaatje opleverde. Uiteindelijk werden de welpen weer herenigd met hun moeders en namen ze weer plaats op het heuveltje voor hun welverdiende rust. Een mooi stukje actie voor ons wildlife fotografen natuurlijk.
De olifanten leken dit jaar de Mara echt te domineren. We zagen wel kuddes van meer dan 100 olifanten. Niets mooier dan olifanten te zien struinen in het wild; ook waren we getuigen van veel “pesterijen” richting katachtigen, vooral de leeuwen en luipaarden. Ook Olive’s welpen werden op een middag weggejaagd door een boze olifant. Zij lagen verstopt in de struiken en de olifant ging net zolang dreigen en trompetgeluiden maken tot de welpen bang wegrenden. Erg leuk om alle jonge dieren te zien, maar voor hun is het beslist niet ongevaarlijk. We zagen ook nog een hyena moeder met haar pups, die net uit hun hol kropen. Jonge dieren zijn altijd vertederend om te zien en dan helemaal zo samen met hun moeder.
Op de terugweg vanuit de Marsh naar ons kamp hebben we nog een groot risico genomen om in een drassig gebied leeuwen te zien eten van een nijlpaard. Grote groepen leeuwen richten zich op tijden van voedselschaarste vaak op grote prooien. De groep van de leeuw op leeftijd Notch (bekend van Big Cat Diary) staat erom bekend vaak nijlpaarden te doden en dan hebben ze een aantal dagen goed te eten. Dat deze vangst niet van dezelfde dag was konden we goed ruiken…niet al te fris als je benedenwinds staat. Het was even spannend of we weer weg konden komen uit het moeras anders moesten we bij de leeuwen overnachten. Het viel gelukkig mee…op onze weg terug zagen we King Notch zelf met een volle maag. Hij leeft samen met twee van zijn zonen en helpen de groep leeuwinnen mee als er een nijlpaard neergehaald moet worden. Een vruchtbare groep gezien het grote aantal welpen wat meedeelde in het feestmaal.
Helaas komt er aan alles een einde en ook aan deze wederom schitterende reis. Op de laatste ochtend hebben we als soort van (tijdelijk) “afscheid” nog een kort ritje gedaan en we zagen drie leeuwinnen en twee welpen (die we eerder naast de parende leeuwen zagen liggen) op jacht. Een keer ging één van de leeuwinnen achter een wrattenzwaan aan, maar helaas niet gelukt. We hebben ze heel even gevolgd maar toen moesten we terug om in te pakken en na een geweldig ontbijt te vertrekken naar de luchthaven. Onderweg zagen we nog een hele magere leeuwin, die er heel slecht aan toe leek te zijn. Ze kon amper haar kop optillen en reageerde zelfs niet eens toen haar aartsvijand, een hyena, langsliep en naar haar zat te kijken. Als laatste stukje wild zagen we twee hele grote groep giraffes; schitterend om te zien.
Na al dit moois is het weer wennen aan de drukte van alledag, vooral het drukke verkeer en de luidruchtigheid van het stadse leven… en we kijken weer reikhalzend uit naar onze volgende trip, en die zal ons weer brengen bij de tijgers in India.
Zie ook het Engelstalige verslag met foto’s.
Rapport en foto’s Copyright by: Babette de Jonge/www.wildcatsmagazine.nl
Voor meer foto’s zie de Magnificient cats Photogallery.